"Bir yapının en önemli yeri, çatısıdır. Yapı, mükemmel bir tasarıma, uygulamaya ya da dekorasyona sahip olabilir fakat çatısı akıyorsa hiçbir işe yaramaz."
Bildiğiniz gibi bir yapının en önemli yeri, çatısıdır. Yapı mükemmel bir tasarıma, uygulamaya ya da dekorasyona sahip olabilir fakat çatısı akıyorsa hiçbir işe yaramaz.
Hatırlarsanız eskiden hiç kimse yapıların en üst katında yaşamak istemezdi. Bunun nedeni yapıların çatılarında sürekli akıtma problemi yaşanmasıydı. Ancak artık sorunsuz çatılar inşa edebilmemiz için pek çok malzeme ve bu malzemeleri doğru şekilde uygulayacak eğitimli, konunun uzmanı ustalar var.
Çatı kaplama malzemelerine şöyle bir bakalım;
1. Metal çatı kaplama malzemeleri
Oluklu ve trapez saclar, sandviç paneller, kenetli metal kaplamalar
Üretimlerinde çeşitli kalınlıklarda galvanizli sac, alüminyum, bakır, kurşun, çinko ve çinko alaşımları kullanılır.
2. Kil kiremit çatı kaplama malzemeleri
Marsilya, Valensiya, Portekiz, Alaturka gibi farklı modellerdeki kil kiremitler.
3. Bitümlü çatı kaplama malzemeleri
Bitümlü oluklu levhalar, bitümlü kiremitler, bitüm esaslı membranlar ve şıngıllar.
4. Plastik esaslı çatı kaplama malzemeleri
Oluklu ve trapez plastik levhalar, plastik kiremitler, polikarbonat levhalar, plastik kökenli membranlar.
5. Çimento esaslı çatı kaplama malzemeleri
Oluklu ya da düz çimento esaslı levhalar ve beton kiremitler.
6. Diğer çatı kaplama malzemeleri
Doğal taş, seramik, kamış, ahşap, fotovoltaik, cam, tekstil gibi çatı kaplama malzemeleridir.
Bitümlü Çatı Kaplama Malzemeleri
Bitüm ve bitümün agrega ile karıştırılması ile elde edilen asfalt, 5000 yıldan daha uzun süredir su yalıtımı amacı ile kullanıldığı bilinen bir inşaat malzemesidir. İlk zamanlarda doğadan serbest olarak elde edilen bitüm, geçirimsizliği sağlayan kaplama malzemeleri ve harç karışımı imalatında kullanılmıştır.
Geleneksel bitüm kaplamada ilk önce donatı olarak kâğıt tabakalar veya pamuk dokumalar kullanılmıştır. Ancak, bu malzemelerin su alan yapıları ve şantiye koşullarında bitümle emprenye edilmelerinin zorluğu, zamanla “bitümlü organik elyaf” sanayinin gelişmesine yol açmıştır. Bitümlü örtü örneklerinden ilki ve en yaygını, sıcak bitüm emprenye edilmiş bitümlü organik elyaftır. Emprenye işleminin ardından tamamen siyah görünümlü bir şilte elde edilir. Şiltenin halen, ağırlıkça %30 oranında nem alabilme ihtimalini ortadan kaldırmak için “yeniden kaplama” tabir edilen ikinci bir işlem uygulanır. Daha fazla bitüm emen şiltelerin, rulo halindeyken birbirlerine ve yapışmalarını önlemek için ise bir yüzleri kumlanmakta veya pudra ile kaplanmaktadır.Asfalt şingılların atası olan ve asfalt emdirilmiş ve kaplanmış keçeden oluşan eski tip su yalıtım örtüleri ilk kez 1893'te Amerika'da satışa sunulmuştur. Bu su yalıtım örtülerinin hava şartlarından çok fazla etkilenmesi nedeni ile dört yıl sonra (1897'de) yüzeyleri mineralle kaplanmıştır. İlk asfalt şingıllar 1901'de ortaya çıkmıştır. Şingılların yüzeylerinin korunması için arduvaz granülleri kullanılmıştır ancak ortaya çıkan bu yeni tip çatı kaplama malzemesi 1911'e kadar genel kullanıma sunulmamıştır. Takip eden yıllarda bu ürünler kalite ve popülerlikte yüksek bir artış göstermiş ve 1939'da üreticiler 7 milyon m2'nin üzerinde bir üretim gerçekleştirmiştir.
1960'ların başında; zamanla bozulmaya yatkın olan bitümlü organik elyaf taşıyıcılı şingıllar, yerlerini bitüm emdirilmiş cam tülü örtülere ve cam tülü taşıyıcılı şingıllara bırakmıştır. 1967 yılında, İtalya’da polimer teknolojisinde yaşanan gelişmeler sonucunda, fiziksel özellikleri bakımından zayıf olan bitümlü su yalıtım örtüleri ve şingılların, APP (Ataktik Polipropilen) adı verilen polimer katkısı ile modifiye edilerek sıcaklık dayanımlarının (yumuşama) +50 °C' den +150 °C' ye çıkması ve soğukta bükülme değerlerinin de ±0 °C' den -15 °C ' ye düşürülmesi sağlanmıştır. 1968 yılında Fransa’da, blok halinde polimerizasyon gerçekleştirilerek bulunan SBS (Styrene-Butadiene-Styrene) adındaki polimerin kullanımı ile, soğuk iklim performansı yüksek bitümlü su yalıtım örtüleri üretilmeye başlanmıştır. 1970'lerin başında, taşıyıcı olarak non-woven polyesterlerin kullanılmaya başlaması ile çekme direnci ve kopma uzaması çok yüksek bitümlü su yalıtım örtüleri üretilmeye başlanmıştır.
İkinci Dünya savaşından sonra büyük miktarlarda ve ucuz son kat çatı kaplama malzemesi gereksiniminin ortaya çıkması üzerine, şingılların tamamen dolu bir alt yapı gerektirmeleri, uygulama güçlükleri, uzun ömürlü olmamaları ve yüksek maliyetleri nedeni ile yine bitümün üstün özelliklerinden yararlanan oluklu bir çatı malzemesi geliştirilmiştir. Bu ucuz, basit bir alt yapı gerektiren ve çok kolay uygulanabilen malzeme, çok kısa sürede tüm Avrupa’da yaygın bir şekilde kullanılmaya başlanmıştır.
Bitüm esaslı son kat çatı kaplama malzemeleri, bileşimlerinde bulundurdukları bitümden dolayı yanıcıdırlar. Ancak, bazı kimyasallar ve/veya özel yüzey kaplamaları ile BROOF özelliği kazandırılan malzemeler çatılarda, yönetmelikler çerçevesinde sorunsuz bir şekilde kullanılabilirler. Bitüm, hidrokarbonlar karışımı bir maddedir. Bitüm, ham petrolün doğal çökelmesiyle veya damıtılmasıyla elde edilir. Rafinerilerde, ham petrolün özelliğine göre, yumuşama noktaları farklı olan yumuşak veya sert bitümler elde edilebilir. Bitüm, su ve nem geçirimsizliği sağlayan bir maddedir. Bitüm esaslı malzemeler, değişik karışımlarla farklı biçimlerde üretilirler.
Bitümlü Oluklu Levhalar (Çatı Kaplama Malzemeleri)
İkinci dünya savaşından sonra Onduline tarafından geliştirilen çatı kaplama malzemesidir. Bitümlü oluklu levhaların en belirgin özellikleri en hafif çatı kaplama malzemelerinden biri olmalarıdır. Kırılganlıkları çok düşük olan Onduline HR çatı kaplama levhaları, esnek yapıları sayesinde, değişik formdaki çatı tiplerinde uygulama kolaylığı sağlar. Boyutları ve ağırlıkları, bir işçinin rüzgarlı havalarda bile kolaylıkla taşıyacağı şekilde tasarlanmıştır. Onduline Avrasya Bitümlü oluklu levhaları çatınıza m2’de 4 kg yük vermektedir. Gerektiğinde ~50cm çapında bir boru şeklinde bükülerek taşınabilirler. Mahya elemanı, saçak elemanı, alın duvarı kenar elemanı, havalandırma bacaları, çatı çıkış kapağı v.b. yardımcı elemanları vardır.
Onduline Avrasya’nın pazara sunduğu Bitümlü Oluklu çatı kaplama levhalarının farklı çeşitleri vardır.
- Onduline HR
- Onduline Zigana
- Onduline Zigana Tile
- Onduline Andromeda
- Onduvilla Hafif Kiremit
Yukarıdaki tüm ürünler bireysel konutlardan, toplu konutlara, kurumsal yapılara, oteller gibi bir çok yapı türünde eğimli çatılarda kullanılabilmektedir.
Onduline Avrasya Bitümlü Oluklu levhaları esnek yapıları sayesinde eğimin yüksek olduğu yüzeylerde dahi rahatlıkla kullanılabilmektedir.
Onduline Avrasya çatı kaplama levhaları ile Türkiye’de çatı kaplama alanında ‘Çevresel Ürün Deklerasyonu’ (EPD) alan ilk firmadır. Peki ‘Çevresel Ürün Deklarasyonu’ nedir? -
EPD belgesi, bir başka adıyla Çevresel Ürün Beyanı belgesi ürünlerin yaşam döngüleri boyunca, üretimden kullanıma ve bertaraf edilmelerine kadar geçen süreçte, ortaya çıkan çevresel etkilerin, şeffaf ve karşılaştırılabilir bir biçimde iletişimini sağlayan, bağımsız doğrulanmış ve tescil edilmiş belgedir.Bu belge ancak ve ancak onaylı kuruluşlar tarafından verilebilmektedir.
Bitümlü oluklu levha uygulanmış bir çatıda ilave su yalıtımı ve ses yalıtımı uygulaması gerekmemektedir.
Gelin tek tek ürünlere kısaca göz atalım...
ONDULINE HR
Uygulaması kolay ve ekonomik bir çatı kaplama malzemesi olan ONDULINE HR, hepimizin çatılarda sıklıkla gördüğümüz Onduline tarafından Türkiye’de 1974 yılından bu yana üretilen bitümlü oluklu levhadır.
Eğimli çatılarda (en az %15 eğim) ahşap ya da metal aşıklar üzerine, OSB, kontrplak, MDF, playwood gibi ahşap, beton ya da metal altyapı yüzeyleri üzerine rahatlıkla uygulanabilir.
Korozyondan etkilenmezler ve kimyasallar etkisinde, bitümün gösterdiği davranışları gösterirler. Pürüzlü yüzeye sahip olmaları, ses yutuculuğu oranlarını yükseltir. Dış yüzeyi siyah, kahverengi, kırmızı, yeşil ve gri renklerde üretilebildiği gibi istenirse alt yüzeyi de renkli olarak üretilebilirler.
ONDULINE ZİGANA ve ZİGANA TILE
Onduline tarafından geliştirilen yeni nesil ZİGANA çatı kaplama levha ailesi Onduline HR levhalarından farklı olarak "bir adım - bir oluk" şeklinde tasarlanmış olup üzerindeki düzlükler çatıda uygulama yapılırken ve uygulama sonrasında gerektiği zaman çatı kaplaması üzerinde kolaylıkla ve çatıya hasar verilmeden yürünmesine imkan vermektedir.
ONDULINE ZİGANA ürünü düz renkli yapısının yanında ONDULINE ZİGANA TILE gölgeli yapısı ile parçalı bir görüntüye sahiptir.
ZİGANA formatının sıralı gölgelendirilmesiyle parçalı bir görünüme sahip olan ZİGANA TILE, yenilikçi tasarımı ile doğru bir uygulama sonrasında çatınıza estetik bir görüntü kazandırır.
Eğimli çatılarda (en az %15 eğim) OSB, kontrplak, MDF, playwood gibi ahşap, beton ya da metal alt yapı yüzeyleri üzerine rahatlıkla uygulanabilir.
ONDULINE ANDROMEDA
ONDULINE ANDROMEDA, Onduline Avrasya tarafından üretilen en özel malzemelerden biridir.
"1 adım - 1 oluk" prensibine göre tasarlanıp üretilen ONDULINE ANDROMEDA yüzeyindeki özel kaplama ile daha dayanıklıdır.
Eğimli çatılarda (en az %15 eğim) OSB, kontrplak, MDF, playwood gibi ahşap, beton ya da metal altyapı yüzeyleri üzerine rahatlıkla uygulanabilir.
ONDUVILLA HAFİF KİREMİT
Onduline Avrasya’nın yüksek teknoloji ve modern tasarım ilkesiyle ilk olarak 1998 yılında üretilen ve şu anda ABD’den Japonya’ya kadar tüm dünyada satışı yapılan hafif kiremit ONDUVILLA, estetik, dayanıklı ve güvenli bir çatı sistemi oluşturulmasına yardımcı olur.
TS EN 534 standartlarına göre üretilen ONDUVILLA Hafif Kiremitler, kolay taşınması, kolay uygulanması ve üzerinde rahatlıkla yürünebilmesi için geliştirilmiş bir çatı kaplama malzemesidir.
Eğimli çatılarda (en az %15 eğim) ahşap ya da metal aşıklar üzerine, OSB, kontrplak, MDF, playwood gibi ahşap, beton ya da metal alt yapı yüzeyleri üzerine rahatlıkla uygulanabilir.
Kırmızı, kahverengi ve yeşil renklerde 3 tonlu olarak üretilen bitüm esaslı kiremitler, aynı zamanda çatının görsel etkisini de güçlendirmektedir.
ONDUVILLA Hafif Kiremitler, korozyondan etkilenmezler ve kimyasallar etkisinde, bitümün gösterdiği davranışları gösterirler. Pürüzlü yüzeye sahip olmaları, ses yutuculuğu oranlarını yükseltir.
Onduline Avrasya sadece çatı kaplama levhası üretmez bu ürünleri bir sistem olarak sunar. Bitümlü Oluklu levhalar ile birlikte kullanacağınız tüm detaylara uygun aksesuarlar Onduline Avrasya ürün gamında yer almaktadır.
Onduline Avrasya Bitümlü Oluklu Çatı Kaplama levhası ürün gamında yukarıdaki ürünler dışında kil ve beton kiremit altında su yalıtım, uygulama kolaylığı ve estetik bir görnümün için kullanılan Isoline ve Rufoline levhaları da yer almaktadır.
BITULINE BİTÜMLÜ MEMBRANLAR
Bitüm – asfalt, eski çağlardan bu yana yalıtım amacı ile kullanılmaktadır. Örneğin milâttan Önce Dicle ve Fırat’ın kıyılarında kurulan kent devletleriyle birlikte, madenleri çok iyi kullanan bu toplum, gemilerin kaplamasını su geçirmez asfaltla yaparak balıkçılığın bu bölgede gelişmesine de zemin hazırlamış
20. yy’ın başında ise bitüm içine yerleştirilen bir keçe ile membran haline getirilerek ilk bitümlü membranlar kullanılmaya başlanmıştır.
1967 yılında APP’nin, 1968 yılında SBS’in bitümü modifiye (yani soğukta çatlamasının sıcakta aşırı yumuşamasının engellenmesi) etmek için kullanılmaya başlaması ve 1970 yılında taşıyıcı olarak non-woven polyesterlerin kullanılmaya başlaması ile, su yalıtımında yeni bir döneme girilmiş ve o güne kadar büyük zorluklarla yapılan su yalıtımı işleri, daha kolay, daha hızlı ve daha ekonomik olarak çözümlenmeye başlamıştır.
Bitümlü membranların içinde (ortasında) cam elyaf veya polyester bir taşıyıcı bulunur. Peki bu taşıyıcıların görevi nedir?
Bu taşıcıyıcılar membranın yapı hareketleri ve diğer yükler karşısında mekanik dirençlerini artırmak amacıyla kullanılmaktadır. Bitümlü membranın mekanik direncinin iyi olması için kullanılan taşıyıcının kalitesi de önemlidir.
Çatılarda son kat kaplama olarak kullanılan bitümlü membranların yüzeyi mineral ya da alüminyum folyo kaplıdır. Bu son kat kaplamaların altında da PE film katlı bitümlü membranlar ilk kat olarak kullanılır. Yüzeydiki mineral ve alüminyum folyolar güneşin UV ışınlarına karşı dayanım gösterelidir.
Çatılarda bitümlü membran uygulama yüzeyi betonarme olabileceği gibi ahşap da olabilmektedir. Eğimli çatılar kadar düz çatılarda da seramik altı gibi uygulamalarda da bitümlü membranları çift kat PE film kaplı olarak kullanılır.
Uygulaması şolümo ile yüzeyindeki PE film tabakasının eritilerek bitümün uygulama yüzeyine yapışması ile yapılır.
Onduline Avrasya 25 yıldan bu yana, yapı sektöründeki en kaliteli bitümlü su yalıtımı örtüsü olan BITULINE membranlarını üretmektedir. Onduline Avrasya ürün gamında PE film kaplı, mineralli ve aluminyum folyo kaplı bitümlü membranlar yer almaktadır.
Aluminyum Folyo kaplı Bituline’ler özellikle kubbe gibi eğri yüzeylerde ve detay çözümlerinde daha çok tercih edilmektedir.
Tıpkı bitümlü oluklu levha grubunda olduğu gibi, BITULINE membran uygulamaları için kullanacağınız tüm detaylara uygun aksesuarlar Onduline Avrasya ürün gamında yer almaktadır.
BARDOLINE / ASFALT ŞINGIL
20. yüzyılın başlarından itibaren kullanılmaya başlayan asfalt şıngıllar, özellikle ABD’de popülaritesini giderek arttırmış ve en çok kullanılan çatı kaplama malzemesi haline gelmiştir.
Şıngıllar, tıpkı mineral kaplı bitümlü membranlar gibi bitüm, taşıyıcı ve yüzeyindeki minerallerden oluşmaktadır. Yüzeyindeki renkli mineraller güneşin UV ışınlarından şıngılın alt tabakasının etkilenmemesini sağlar.
Şıngıllar mineralli ve aluminyum folyo kaplı bitümlü membranlardan farklı olarak oldukça estetik bir görüntüye sahip birçok çeşiti bulunmaktadır.
Doğru detaylandırılmamış şıngıl uygulamalarında, küflenme, yosunlanma, yüzey bozuklukları, su akıtma v.b.birçok problemle karşılaşılabilir. Bu nedenle projelendirme aşamasında, ısı, nem ve nem yalıtımı yapılması gerektiği unutulmamalı, seçilen çatı sisteminin yapılacak yoğuşma hesabı ile yapı yerindeki en ağır iklim şartlarında (sıcak ve soğuk sınır değerlerinde) yoğuşmaya neden olmadığı saptanmalıdır.
%40’dan daha yüksek eğimlerde kullanımında eğik dere ve mahyalar dışında altında su yalıtım örtüsü gerektirmeyen şıngılların, daha düşük eğimlerde kullanımında tüm yüzeylerde su yalıtım örtüsü kullanılması zorunludur.
Her biçimdeki çatı yüzeylerinde kullanılabilen şıngılların uygulaması, sanıldığının aksine çok kolay değildir. Tamamen dolu ve düzgün bir ahşap alt yapı gerektirmektedir. Çok ince olmaları nedeni ile alt yapı yüzeyindeki seviye farkları, şıngıl yüzeyine yansır. Bu nedenle altyapının çok düzgün yapılması ve genleşme sonucu oluşabilecek problemlerin önüne geçmek için ahşap, OSB veya kontrplakların arasında en az 3mm genleşme boşluğu bırakılması gerekmektedir.
Çok çeşitli renk ve biçimleri ile özellikle konut çatılarında tercih edilen şıngıllar, az bakım gerektirmeleri, iklim koşullarından etkilenmemeleri, darbe sesini önemli ölçüde absorbe etmeleri ve üzerinde malzemeye zarar verilmeden yürünebilmeleri nedenleri ile geniş bir pazar bulmuştur.
Doğru detaylandırılmamış şıngıl uygulamalarda, küflenme, yosunlanma, yüzey bozuklukları, su akıtma v.b.birçok problemle karşılaşılabilir. Bu nedenle projelendirme aşamasında, ısı, nem ve nem yalıtımı yapılması gerektiği unutulmamalı, seçilen çatı sisteminin yapılacak yoğuşma hesabı ile yapı yerindeki en ağır iklim şartlarında (sıcak ve soğuk sınır değerlerinde) yoğuşmaya neden olmadığı saptanmalıdır.
Onduline Avrasya’nın Bardoline markası ile piyasaya sunduğu asfalt şıngıllar, ortasına cam elyaf, organik elyaf veya polyester taşıyıcı konularak okside bitümle üretilen örtüden kesilerek elde edilirler. BARDOLINE’ler, yüzeylerindeki renkli mineraller sayesinde UV’den etkilenmezler ve dış yangın etkisine dayanım (BROOF) özelliği kazanırlar.
Tıpkı bitümlü oluklu levha grubunda olduğu gibi, BARDOLINE şıngıl uygulamaları için kullanacağınız tüm detaylara uygun aksesuarlar Onduline Avrasya ürün gamında yer almaktadır.
http://www.tarihhaber.net/5-bin-yildir-hayatimizda-asfalt/
Çatınızın 10 yıllık su geçirimsizlik garantisine sahip olması için, uygulamanın Onduline web sitesinde ve broşürlerinde yer alan uygulama detaylarına uygun olarak yapılmış olması zorunludur.